Luật sư Phan Thị Hương Thủy (Đoàn luật sư TP Hà Nội):

Hồ sơ đã phù hợp quy định

Theo tôi, trường hợp bà Trịnh Thu L. có căn cứ để đăng ký khai sinh cho cháu bé vì thuộc quy định tại khoản 1, khoản 3 điều 15 nghị định 158. Hồ sơ đăng ký khai sinh mà chị L. nộp tại UBND phường Đồng Tâm đã phù hợp với quy định trên.

Khoản 1 điều 15 nghị định 158 quy định các giấy tờ phải nộp khi đăng ký khai sinh cho con như sau: “Người đi đăng ký khai sinh phải nộp tờ khai, giấy chứng sinh (theo mẫu quy định) và xuất trình giấy chứng nhận kết hôn của cha, mẹ trẻ em (nếu cha, mẹ trẻ em có đăng ký kết hôn)”. Lưu ý quy định của từ “nếu” trong điều khoản: được hiểu là nếu có thì xuất trình còn không có thì không bắt buộc phải xuất trình.

Việc bà L. không xuất trình được giấy chứng nhận đăng ký kết hôn có thể hiểu là cháu bé sinh ra ngoài giá thú. Khoản 3 điều 15 nghị định 158 quy định về khai sinh cho con ngoài giá thú như sau: “Trong trường hợp khai sinh cho con ngoài giá thú, nếu không xác định được người cha, thì phần ghi về người cha trong sổ đăng ký khai sinh và giấy khai sinh để trống. Nếu vào thời điểm đăng ký khai sinh có người nhận con, thì UBND cấp xã kết hợp giải quyết việc nhận con và đăng ký khai sinh”.

Do vào thời điểm người mẹ nộp hồ sơ đăng ký khai sinh có người nhận con nên UBND phường Đồng Tâm có trách nhiệm kết hợp giải quyết việc nhận con và đăng ký khai sinh. Cũng lưu ý theo đúng ngôn từ của điều luật thì chỉ cần “có người nhận con” chứ không bắt buộc phải là cha cháu bé. Việc UBND phường Đồng Tâm yêu cầu các giấy tờ như chứng thực bản sao đăng ký kết hôn, chứng thực bản sao quyết định ly hôn và kết quả phân tích ADN (nếu ly hôn) bị coi là “hành vi tự đặt ra những giấy tờ trái với quy định của nghị định” thuộc “những việc cán bộ tư pháp hộ tịch không được làm” quy định tại điểm d khoản 1 điều 83 nghị định 158.

TÂM LỤA ghi